Το ΟΠΑ αποχαιρετά την Ομότιμη Καθηγήτρια Μαρία Κωνσταντοπούλου

Αποχαιρετούμε με μεγάλη θλίψη την Μαρία Κωνσταντοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμ. Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, η οποία απεβίωσε αιφνίδια την Τετάρτη 21 Ιουνίου 2017. Η κηδεία της έγινε σε πολύ στενό οικογενειακό κύκλο σύμφωνα με την επιθυμία της.
 
 
 

Η ζωή και το έργο της
Μαρίας Κωνσταντοπούλου

(1943 – 2017)
Η Μαρία Κωνσταντοπούλου γεννήθηκε στο Κάιρο. Οι γονείς της είχαν μεταναστεύσει στην Αίγυπτο κατά τον μεσοπόλεμο ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο. Συναντήθηκαν εκεί, παντρεύτηκαν και απέκτησαν δυο παιδιά. Ο πατέρας, πτυχιούχος φιλόλογος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, απασχολήθηκε σε ελληνικά γυμνάσια διαφόρων αιγυπτιακών πόλεων και η οικογένεια έζησε διαδοχικά στην Ισμαηλία, στην Αλεξάνδρεια, στο Σουέζ και στο Κάιρο. Τα παιδιά, ο Δημήτρης και η Μαρία ολοκλήρωσαν στην Αίγυπτο τις γυμνασιακές τους σπουδές.
Η Μαρία ήθελε να σπουδάσει ιατρική. Η οικογένειά της δεν είχε την ευχέρεια να  χρηματοδοτήσει τις σπουδές της, αλλά το ΙΚΥ πρόσφερε υποτροφίες σε αριστούχους ομογενείς από την Αίγυπτο. Κατά περίεργη σύμπτωση, τη χρονιά που πήρε το απολυτήριό της με άριστα, το ΙΚΥ, που έδινε δυο υποτροφίες το χρόνο για την Ιατρική, εκείνη ειδικά τη χρονιά δεν έδωσε καμιά! Η Αρχιτεκτονική, που ήταν η πρώτη της εναλλακτική επιλογή αποκλείσθηκε, επειδή οι εισαγωγικές εξετάσεις συνέπιπταν με το ρεσιτάλ πιάνου που είχε προγραμματισθεί να δώσει στο Κάιρο.
Έπρεπε συνεπώς να αλλάξει αντικείμενο σπουδών. Στην επιλογή αυτή εφάρμοσε ένα ασυνήθιστο κριτήριο. Μέχρι τότε ήταν άριστη σε όλα τα μαθήματα σπουδάζοντας παράλληλα και μουσική. Της φάνηκε λοιπόν ότι θα άξιζε να σπουδάσει κάτι που δεν το ήξερε καθόλου. Κι έτσι βρέθηκε στην ΑΣΟΕΕ  για να σπουδάσει οικονομικά, ένα αντικείμενο για το οποίο δεν εγνώριζε τίποτε απολύτως, ούτε εκείνη, ούτε ο φιλόλογος πατέρας της.
Υπήρξε άριστη φοιτήτρια και αποφοίτησε στην πρώτη πτυχιακή περίοδο της σειράς της με το πρώτο άριστα που δόθηκε στο Οικονομικό Τμήμα. Παράλληλα φοιτούσε στο Ωδείο Αθηνών και στο Ινστιτούτο Γκαίτε με εξ ίσου αξιοσημείωτες επιδόσεις.
Συνέχισε τις σπουδές της στο Παρίσι με υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης και στην Οικονομική Σχολή του Λονδίνου με υποτροφία του ΙΚΥ. Εκεί πήρε το Master και το διδακτορικό της. Δίδαξε για τρία χρόνια στο Κεντρικό Πολυτεχνείο του Λονδίνου, που υπάγεται τώρα στο Πανεπιστήμιο του Ουέστμινστερ. 
Γυρίζοντας στην Ελλάδα το 1973 άρχισε να διδάσκει στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Σπουδών. Εργάσθηκε παράλληλα για τρία χρόνια στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, και κατόπιν στη Διεύθυνση Ερευνών της Αγροτικής Τράπεζας. Απ’ εκεί αποσπάσθηκε στο γραφείο του Οικονομικού Συμβούλου του τότε Πρωθυπουργού - Κωνσταντίνου Καραμανλή. Η απασχόλησή της με το δημόσιο τομέα την έκανε να συνειδητοποιήσει ότι η  θεωρητική οικονομική που σπούδασε είχε πολύ περιορισμένη χρησιμότητα. Έμοιαζε, όπως ισχυρίζεται η ίδια, με την προσπάθεια  να στολίσεις με τοιχογραφίες ένα σπίτι  χωρίς στέγη. Έτσι επέλεξε να στραφεί σε πιο πρακτικά θέματα.
Στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ), δίδαξε ανελλιπώς από το 1973, και κατέλαβε υψηλές διοικητικές θέσεις. Διετέλεσε διευθύντρια τομέα, πρόεδρος τμήματος, αντιπρύτανης, αντιπρόεδρος και πρόεδρος του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας, διευθύντρια μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Αφιέρωσε μεγάλο μέρος του χρόνου της για την ίδρυση και εδραίωση καινοτομικών πανεπιστημιακών θεσμών, όπως:
  • Το πρώτο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών που λειτούργησε στην ΑΣΟΕΕ, το πρόγραμμα του Οικονομικού Τμήματος (1978), του οποίου διετέλεσε και διευθύντρια για μια διετία.
  • Την εδραίωση του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας, ενός θεσμού που κατά γενική ομολογία άλλαξε το καθεστώς της οικονομικής μιζέριας μέσα στο οποίο λειτουργούσε η ΑΣΟΕΕ, όπως και όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια.
  • Τη θεμελίωση του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επιχειρησιακής Έρευνας, που η τριετής μάχη για την επιβίωσή του κόντεψε να εξαντλήσει τα ψυχικά αποθέματα των ιδρυτικών του μελών.
  • Την ίδρυση και λειτουργία της κατεύθυνσης Επικοινωνίας μέσα στο τμήμα, που μετονομάσθηκε αργότερα σε τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας.
  • Την ίδρυση του Εργαστηρίου Πολυμέσων Επικοινωνίας που εξοικείωνε τους φοιτητές του τμήματος με τις νέες τεχνολογίες επικοινωνίας, μιάς γνώσης πολύτιμης την εποχή εκείνη (1992), που επηρέαζε σημαντικά την επαγγελματική τους αποκατάσταση και τη φήμη του τμήματος.
  • Την θεσμοθέτηση και λειτουργία του Μεταπτυχιακού Προγράμματος σε Μάρκετινγκ και Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες.
Η Μαρία Κωνσταντοπούλου είχε καταλάβει υψηλές διοικητικές θέσεις και στο Δημόσιο Τομέα: Διετέλεσε Επιστημονική Διευθύντρια του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και μέλος πολλών επιτροπών που ασχολήθηκαν με τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Η διασημότερη από αυτές ήταν η Επιτροπή Αγγελοπούλου – η Επιτροπή που όρισε το 1989 η Οικουμενική Κυβέρνηση του Ξενοφώντος Ζολώτα για να ασχοληθεί με την πρώτη σοβαρή κρίση δημοσίου ελλείμματος και χρέους της ελληνικής οικονομίας. Η Μαρία Κωνσταντοπούλου διετέλεσε και Βουλευτής Επικρατείας την περίοδο 1997-2000. Κατά τη διάρκεια της θητείας της συνέχισε να εκτελεί τα καθήκοντά της στο πανεπιστήμιο χωρίς αμοιβή.
Μολονότι ικανοποίησε την βασική της φιλοδοξία να γίνει καθηγήτρια Πανεπιστημίου και κατέλαβε υψηλές θέσεις τόσο μέσα όσο και έξω από το Πανεπιστήμιο, δήλωνε ότι το αντικείμενο των σπουδών της και το επάγγελμα που επέλεξε δεν την ικανοποιούσαν. Σε αυτό απέδωσε το γεγονός ότι εγκατέλειψε το Οικονομικό Τμήμα για να συμμετάσχει ως ιδρυτικό μέλος του τμήματος Μάρκετινγκ και Επιχειρησιακής Έρευνας, που μετονομάστηκε αργότερα σε τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας.
Άρχισε να ασχολείται με την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση το 1992 διευθύνοντας ένα μεγάλο ερευνητικό έργο για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην επιμόρφωση δημοσίων υπαλλήλων. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα μετατοπίστηκαν στο χώρο της επικοινωνίας και της εκπαίδευσης με νέες τεχνολογίες. Υποστήριξε, ήδη από την ίδρυση του τμήματός της την δημιουργία της ειδίκευσης της Επικοινωνίας. Για τις ανάγκες του προγράμματος σπουδών στην Επιχειρηματική Επικοινωνία, ενός χώρου υπό ραγδαία εξέλιξη, την ανάπτυξη του οποίου υποστήριξε, μετάφρασε πολλά ξένα κείμενα, ολόκληρο το Ιστόπεδο Σημειωτικής του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Ουαλίας Daniel Chandler και πέντε εκπαιδευτικά εγχειρίδια. Η συρρίκνωση της ειδίκευσης, μετά την αποχώρησή της την είχε απογοητεύσει. Την απέδωσε στην αδυναμία της να εντοπίσει και να προσελκύσει στο τμήμα μέλη ΔΕΠ με υπόβαθρο στα οικονομικά και στη διοίκηση επιχειρήσεων και στην άρνηση των μελών ΔΕΠ του τμήματος να παραδεχτούν ότι η επικοινωνία γεφυρώνει την τέχνη και την επιστήμη και έχει διαφορετικές απαιτήσεις από τα μέλη ΔΕΠ που θα την υπηρετήσουν.
Στην ιδιωτική της ζωή, υπήρξε σύζυγος του καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά Γεωργίου Δράκου με τον οποίο απέκτησε μια κόρη, τη Δήμητρα.
Για την σημαντική προσφορά τής Μαρίας Κωνσταντοπούλου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικότερα στο τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, η Γενική Συνέλευση το 2011 της απένειμε τον τίτλο της Ομότιμης Καθηγήτριας.
Η Μαρία Κωνσταντοπούλου απεβίωσε αιφνίδια την Τετάρτη 21 Ιουνίου 2017.
Οι συνεργάτες, οι συνάδελφοι και οι φοιτητές σου θα σε θυμόμαστε για πάντα και θα σ’ ευγνωμονούμε γι αυτά που προσέφερες.
Μαρία, Καλό σου ταξίδι!

Το κείμενο αυτό είναι προσαρμογή του λόγου που εκφώνησε η Καθηγήτρια Νάνσυ Παπαλεξανδρή, τον Ιούλιο του 2011 σε εκδήλωση για την ανακήρυξη της Μαρίας Κωνσταντοπούλου ως Ομότιμης Καθηγήτριας του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας.
 

ID: 
331

Last updated: 26 July 2017