Για να σπάσουμε τη «γυάλινη οροφή»
Τις τελευταίες δεκαετίες οι γυναίκες έχουμε κατορθώσει πολλά. Μειώσαμε το εκπαιδευτικό χάσμα με τους άνδρες, δοκιμαστήκαμε με επιτυχία σε επαγγέλματα που θεωρούνται από την κοινωνία «ανδρικά», κάναμε και κάνουμε ασκήσεις ισορροπίας ανάμεσα σε καριέρα και οικογένεια, και αποδείξαμε ότι μπορούμε να καταλάβουμε ηγετικές θέσεις με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Ωστόσο, το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής» παραμένει.
Τι είναι όμως η «γυάλινη οροφή»;
Είναι το αόρατο εμπόδιο που κλείνει τον δρόμο των γυναικών προς την κορυφή, προς τις θέσεις ηγεσίας του επαγγελματικού τους χώρου. Η κλίμακα υπολογισμού της «γυάλινης οροφής» αντικατοπτρίζει τον βαθμό δυσκολίας που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην προσπάθειά τους να προωθηθούν σε θέσεις ιεραρχίας αντίστοιχες με όσες συνήθως καταλαμβάνουν άνδρες συνάδελφοί τους. Και δεν είναι προσωπικά τα κωλύματα που κρατούν τις γυναίκες πίσω. Είναι η επικρατούσα κουλτούρα που τις δεσμεύει. Τα έμφυλα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις κλείνουν τον δρόμο των γυναικών στα Κέντρα Λήψης Αποφάσεων και όχι η έλλειψη προσόντων. Αποτέλεσμα της «γυάλινης οροφής» είναι η απουσία εκπροσώπησης των γυναικών στην επιστήμη, στην έρευνα, στην οικονομία, στη διοίκηση των επιχειρήσεων.
Αντιμετώπιση των έμφυλων διακρίσεων
Οι αντιλήψεις που θέλουν τις γυναίκες υποδεέστερες των ανδρών υπάρχουν εκατονταετίες τώρα. Για να σπάσουμε τη «γυάλινη οροφή» απαιτείται διαδικασία μακρόχρονη, στην οποία θα πρέπει να συμμετέχουμε όλες και όλοι, γυναίκες και άνδρες, συλλογικά και ατομικά, κράτος και πολίτες, καθώς για την ευημερία μιας κοινωνίας θα πρέπει να είναι ενεργοποιημένο το σύνολο του πληθυσμού και όχι μόνο το μισό.
Απαιτείται εκπαίδευση από τη σχολική ηλικία για την καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων που συνδέονται με τη φροντίδα των μελών της οικογένειας και την προώθηση της συμφιλίωσης της εργασίας και της οικογενειακής/ιδιωτικής ζωής.
Απαιτείται αναίρεση των εμποδίων στην επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών, όπως η αντιμετώπιση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Απαιτείται οι ίδιες οι επιχειρήσεις να αποτελέσουν φορείς αλλαγής για την κατάκτηση και την εμπέδωση της πραγματικής ισότητας των φύλων στην εργασία.
Στο πλαίσιο αυτό, στη Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων υλοποιούμε σήμερα δράσεις επιμόρφωσης στελεχών επιχειρήσεων και εργαζόμαστε για την απονομή Σήματος Ισότητας σε επιχειρήσεις που υλοποιούν πολιτικές έμφυλης ισότητας στην εργασία.
Με το έργο PEGASUS στοχεύουμε στην αντιμετώπιση του έμφυλου συνταξιοδοτικού χάσματος στη χώρα, ενώ με το SHARE στοχεύουμε στην καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων που συνδέονται με τη φροντίδα και την προώθηση της συμφιλίωσης της εργασίας και της οικογενειακής/ιδιωτικής ζωής εργαζομένων σε επιχειρήσεις.
Από πλευράς κράτους, η δέσμευσή μας στην προσπάθεια αυτή είναι διαρκής και δεδηλωμένη. Θεσμοθετούμε μέτρα που ρυθμίζουν τις γονικές άδειες ανδρών και γυναικών και τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης.
Ενθαρρύνουμε την ίση κατανομή οικογενειακών ευθυνών και επαγγελματικών υποχρεώσεων με το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς», όπου από τις αρχές του 2021 οι εργαζόμενοι γονείς θα μπορούν να απευθύνονται για τη φύλαξη των παιδιών τους έως 2,5 ετών είτε στο σπίτι τους είτε στο σπίτι μιας/ενός παιδαγωγού-φύλακα.
Στα 42 Συμβουλευτικά μας Κέντρα για γυναίκες θύματα βίας ή και πολλαπλών διακρίσεων, που βρίσκονται σε όλη την επικράτεια, παρέχεται και εργασιακή συμβουλευτική με την οπτική του φύλου σε όσες γυναίκες το έχουν ανάγκη.
Επιχειρούμε λοιπόν να άρουμε όλα εκείνα τα εμπόδια που βρίσκουν στον δρόμο τους οι γυναίκες. Τις ενημερώνουμε για τις επιλογές τους και τις επιπτώσεις των αποφάσεων που παίρνουν στον επαγγελματικό τους βίο, τις υποστηρίζουμε ώστε να καταφέρουν να ισορροπήσουν ανάμεσα σε επαγγελματική και ιδιωτική ζωή.
Δεν αρκεί όμως μόνον η προσπάθεια του κράτους, είναι απαραίτητη και η ατομική δράση. Στο σπίτι είναι απόλυτα αναγκαία η καλλιέργεια συνθηκών ισότητας, μέσα από την ανάληψη ίσων υποχρεώσεων και ευθυνών. Στον χώρο εργασίας αίρουμε τα ιεραρχικά εμπόδια. Μιλάμε για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην εξέλιξή τους και παίρνουμε φανερά καθαρή θέση. Οι διοικήσεις των επιχειρήσεων εκπαιδεύουν το προσωπικό για την παροχή ίσων ευκαιριών σε όλους τους υπαλλήλους, ανεξαρτήτως φύλου και χαρακτηριστικών.
Τελικά, χρειάζονται γερά αντανακλαστικά, σύστημα, σεβασμός και θέληση για να σπάσουμε τη «γυάλινη οροφή».
